چهار ریسک تجاری پیش رو در سال ۲۰۲۵/ راهکارهایی برای آمادگی
نکات کلیدی به شرح زیر است:
- به کسب‌وکارها توصیه می‌شود ارزیابی جامع ریسک انجام دهند و گزینه‌های بیمه خودگردان (Captive Insurance) را برای کاهش ریسک‌های جدید و حفاظت از عملیات خود بررسی کنند.
- مدیریت پیشگیرانه ریسک و تنوع‌بخشی در سال ۲۰۲۴ به‌عنوان استراتژی‌های اصلی بقا برای کسب‌وکارها در مواجهه با چالش‌های اقتصادی و امنیت سایبری شناخته شدند.
- انتظار می‌رود تورم مداوم، تغییرات قانونی و تهدیدات تکنولوژیکی از موضوعات اصلی مدیریت ریسک کسب‌وکارها در سال ۲۰۲۵ باشند.
سال ۲۰۲۴ به یک نقطه عطف برای کسب‌وکارهای ایالات متحده تبدیل شد و بسیاری را مجبور کرد با واقعیت‌های ریسک‌هایی روبرو شوند که انتظارش را نداشتند. از نااطمینانی اقتصادی گرفته تا تنش‌های ژئوپلیتیکی، تغییرات سال نشان داد که مدیریت و استراتژی‌های حفاظت از ریسک چقدر اهمیت دارند. با روبرو شدن کسب‌وکارها با فشارهای تورمی، تغییرات قانونی، اختلالات زنجیره تأمین و تهدیدات تکنولوژیکی، روشن شد که آمادگی پیشگیرانه نه‌تنها لازم بلکه برای بقا حیاتی است.
با پایان یافتن سال ۲۰۲۴، بررسی درس‌های آموخته‌شده درباره مدیریت ریسک و نگاه به افق پیش‌رو در سال ۲۰۲۵ ضروری است. چه درس‌هایی از سال ۲۰۲۴ برای کسب‌وکارها باقی ماند؟ چه ریسک‌هایی در سال آینده چشم‌انتظار هستند؟ و مهم‌تر از همه، چگونه می‌توانند با ارزیابی ریسک، بازبینی سیاست‌های بیمه‌ای و بررسی راهکارهایی مانند بیمه‌های خودگردان (Captive Insurance) آمادگی بهتری پیدا کنند؟
سال ۲۰۲۴: سالی مملو از ریسک‌های اقتصادی، تکنولوژیکی و ژئوپلیتیکی
ریسک‌هایی که در سال ۲۰۲۴ ظاهر شدند، کاملاً غیرمنتظره نبودند، اما شدت آنها بسیاری از کسب‌وکارها را غافلگیر کرد. این سال بر پیچیدگی و ارتباط متقابل ریسک‌های جهانی و داخلی، به‌ویژه در زمینه‌های زیر، تأکید داشت:
۱. تورم مداوم و فشارهای اقتصادی
تورم در طول سال ۲۰۲۴ همچنان به کسب‌وکارها فشار وارد کرد، زیرا تلاش‌های بانک مرکزی ایالات متحده (Federal Reserve) برای کنترل افزایش قیمت‌ها نتایج متفاوتی به همراه داشت. به‌عنوان مثال، اظهارات کمیته بازار آزاد فدرال (Federal Open Market Committee) امسال نشان‌دهنده شرایط پیچیده اقتصادی بود، به‌طوری که روندهای تورمی همچنان بالاتر از هدف ۲ درصدی بانک مرکزی باقی ماند، علیرغم تنظیمات قابل‌توجه نرخ بهره.
اگرچه برخی بخش‌ها به ثبات نسبی رسیدند، اما بسیاری از صنایع مانند تولید، خرده‌فروشی و ساخت‌وساز با افزایش هزینه مواد اولیه، فشارهای دستمزد و نرخ‌های بهره بالاتر دست‌وپنجه نرم کردند. کسب‌وکارهایی که استراتژی‌های قوی مدیریت ریسک تورم را اجرا نکرده بودند، میان هزینه‌های سرسام‌آور و کاهش حاشیه سود گرفتار شدند.
از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان نیز در واکنش به تورم، هزینه‌های خود را کاهش دادند که این امر موجب کاهش تقاضا در چندین بخش شد. شرکت‌هایی که توانستند موفق شوند، آن‌هایی بودند که جریان‌های درآمدی خود را متنوع کرده و به‌سرعت تطبیق یافتند، محصولاتی و خدماتی ارائه دادند که با الگوهای تغییر یافته مصرف‌کنندگان همخوانی داشت.
۲. آسیب‌پذیری‌های زنجیره تأمین
اگرچه مسائل زنجیره تأمین در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ محور اصلی گفتگوها بودند، این مشکلات در سال ۲۰۲۴ دوباره ظاهر شدند، اما به شکلی متفاوت. برخلاف گذشته که این مشکلات ناشی از اختلالات مرتبط با پاندمی بودند، ریسک‌های زنجیره تأمین امسال از تنش‌های ژئوپلیتیکی، کمبود نیروی کار و رویدادهای مرتبط با تغییرات اقلیمی نشأت می‌گرفتند.
اختلافات ژئوپلیتیکی، به‌ویژه در رابطه با تجارت با چین و درگیری‌های مداوم در اروپای شرقی، باعث تغییر تعرفه‌ها، گلوگاه‌های تأمین و کمبود مواد کلیدی شدند. در همین حال، بلایای مرتبط با تغییرات اقلیمی، از جمله آتش‌سوزی‌های گسترده در غرب و طوفان‌های دریایی در جنوب شرق، زنجیره‌های تأمین را در سطح منطقه‌ای مختل کردند.
کسب‌وکارهایی که منابع تأمین خود را متنوع نکرده یا برنامه‌های جایگزین تدوین نکرده بودند، برای پاسخگویی به تقاضای تولید دچار مشکل شدند و این موضوع بار دیگر بر اهمیت تاب‌آوری زنجیره تأمین تأکید کرد.
۳. تغییرات قانونی و ریسک‌های تطابق
در سال ۲۰۲۴، نظارت‌های قانونی شدت گرفت زیرا دولت‌ها تلاش‌های خود را برای تنظیم حوزه‌هایی مانند حفظ حریم خصوصی داده‌ها، پایداری محیط‌زیستی و استانداردهای محل کار افزایش دادند. از الزامات ایالتی مربوط به کاهش انتشار کربن گرفته تا برخوردهای فدرال با نقض داده‌ها، کسب‌وکارها با چالش‌های فزاینده‌ای در زمینه رعایت مقررات مواجه شدند.
یکی از نگرانی‌های جدی، قوانین جدید مربوط به حفظ حریم خصوصی داده‌ها بود. در ایالات متحده، موجی از قوانین جدید ایالتی بر اساس الگوی قوانین GDPR اروپا وضع شد که شرکت‌ها را مجبور به بازنگری در شیوه‌های مدیریت داده‌های خود کرد. بسیاری از شرکت‌هایی که برای دامنه و پیچیدگی این مقررات آماده نبودند، با جریمه‌های سنگین و آسیب‌های جدی به اعتبار خود روبرو شدند.
۴. تهدیدات امنیت سایبری
در سال ۲۰۲۴، حملات سایبری به اوج جدیدی رسیدند، زیرا سازمان‌های مجرمانه و دولت‌ها از آسیب‌پذیری‌های موجود در شبکه‌های شرکتی بهره بردند. حملات باج‌افزاری پیچیده‌تر شدند، به‌طوری که حمله‌کنندگان نه تنها درخواست جبران مالی داشتند بلکه تهدید می‌کردند که داده‌های حساس را افشا کرده یا عملیات کسب‌وکارها را مختل کنند.
افزایش استفاده از هوش مصنوعی (AI) در فرآیندهای تجاری ریسک‌های جدیدی را ایجاد کرد، چرا که سیستم‌های هوش مصنوعی که به‌طور ضعیف طراحی شده یا به اندازه کافی تأمین امنیت نشده بودند، به اهداف جذابی برای مجرمان سایبری تبدیل شدند. علاوه بر این، انتشار اطلاعات غلط از طریق هوش مصنوعی خطوط واقعیت را بیشتر محو کرد و کسب‌وکارها را به خطرات مربوط به برند و اعتبارشان بیشتر معرض قرار داد.
شرکت‌هایی که در زیرساخت‌های امنیت سایبری و کارکنان متخصص این حوزه سرمایه‌گذاری نکرده بودند، با مشکلات مالی و عملیاتی زیادی روبرو شدند، و این موضوع ثابت کرد که مدیریت ریسک‌های امنیت سایبری باید اولویت اصلی باشد.
ریسک‌های پیش رو در سال ۲۰۲۵
با نگاه به آینده، کسب‌وکارها باید خود را برای ادامه برخی از ریسک‌های کلیدی سال ۲۰۲۴ آماده کنند، در حالی که باید برای چالش‌های جدید و در حال تکامل نیز آمادگی داشته باشند. در اینجا چشم‌انداز ریسک‌ها در سال ۲۰۲۵ آورده شده است:
۱. ادامه فشارهای تورمی
علیرغم تلاش‌ها برای کنترل تورم، گزارش بلومبرگ نشان می‌دهد که کسب‌وکارها باید انتظار داشته باشند که فشارهای تورمی متوسط تا سال ۲۰۲۵ ادامه یابد. افزایش هزینه‌های انرژی، کمبود نیروی کار مداوم و اختلالات تجاری بین‌المللی پیش‌بینی می‌شود که باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها شود، به‌ویژه در کالاها و خدماتی که وابستگی زیادی به مواد اولیه دارند. شرکت‌ها باید استراتژی‌های قیمت‌گذاری پویا تری توسعه دهند و به دنبال کارایی‌های عملیاتی برای مقابله با این فشارها باشند.
۲. افزایش نظارت‌های قانونی
ریسک‌های قانونی همچنان نقطه کانونی باقی خواهند ماند، زیرا دولت‌ها به معرفی قوانین جدید در زمینه حفظ حریم خصوصی داده‌ها، استفاده از هوش مصنوعی و تأثیرات اقلیمی ادامه می‌دهند. با گسترش معیارهای محیط‌زیستی، اجتماعی و حکمرانی (ESG)، شرکت‌ها تحت فشار بیشتری از سوی دولت‌ها و مصرف‌کنندگان قرار خواهند گرفت تا شیوه‌های پایدار را اتخاذ کرده و با قوانین جدید تطابق داشته باشند، به‌گزارش انجمن حقوقی هاروارد در زمینه حکمرانی شرکتی. عدم رعایت این استانداردها احتمالاً منجر به جریمه‌های مالی و از دست دادن اعتماد مصرف‌کنندگان خواهد شد.
۳. تشدید تهدیدات امنیت سایبری
تهدیدات امنیت سایبری در سال ۲۰۲۵ شدت بیشتری خواهند گرفت، به‌ویژه با توجه به اینکه کسب‌وکارهای بیشتری از زیرساخت‌های مبتنی بر ابَر و ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. انتظار می‌رود محاسبات کوانتومی لایه جدیدی از پیچیدگی به امنیت سایبری اضافه کند که ممکن است روش‌های رمزنگاری فعلی را منسوخ کند. کسب‌وکارها باید با سرمایه‌گذاری در راه‌حل‌های امنیت سایبری نسل آینده و آموزش تیم‌های خود در زمینه جدیدترین تکنیک‌های شناسایی تهدیدات، از این تکامل تکنولوژیکی پیشی بگیرند.
۴. بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی و اختلالات تجاری
بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی جهانی همچنان در سال ۲۰۲۵ بر روابط تجاری و عملیات کسب‌وکار تأثیر خواهد گذاشت، به‌گزارش S&P Global. افزایش تنش‌ها بین قدرت‌های جهانی، به‌ویژه بین ایالات متحده و چین، می‌تواند زنجیره‌های تأمین را بیشتر مختل کرده و عدم اطمینان در مورد تعرفه‌ها و توافقات تجاری ایجاد کند. کسب‌وکارها باید با جست‌وجوی تأمین‌کنندگان جایگزین و تنوع جغرافیایی، زنجیره‌های تأمین خود را بیمه کنند.
چه درس‌هایی در سال ۲۰۲۴ برای کسب‌وکارها در زمینه مدیریت ریسک آموخته شد
سال ۲۰۲۴ به کسب‌وکارها آموخت که روش‌های ثابت و یکسان برای مدیریت ریسک دیگر قابل اجرا نیستند. در عوض، سازمان‌ها نیاز به استراتژی‌های پویا و انعطاف‌پذیری دارند که به آنها این امکان را بدهد تا به سرعت به شرایط متغیر پاسخ دهند. درس‌های کلیدی شامل موارد زیر بود:
برنامه‌ریزی پیشگیرانه حیاتی است
شرکت‌هایی که رویکرد پیشگیرانه‌ای در قبال ریسک اتخاذ کردند — پیش‌بینی چالش‌های بالقوه و ایجاد برنامه‌های جایگزین — عملکرد بهتری نسبت به آن‌هایی داشتند که غافلگیر شدند. چه در مورد تورم، اختلالات زنجیره تأمین یا تهدیدات امنیت سایبری، کسب‌وکارهایی که استراتژی روشنی داشتند، توانستند خسارت‌ها را کاهش دهند و عملیات خود را ادامه دهند.
تنوع کلید موفقیت است
کسب‌وکارهایی که تنوع ایجاد کردند — چه در زمینه منابع درآمدی، زنجیره‌های تأمین یا نیروی کار — در برابر چالش‌های سال مقاوم‌تر بودند. توانایی چرخش سریع و اتکا به منابع مختلف درآمدی یا تأمین‌کنندگان، به عنوان یک سپر در برابر شوک‌های خارجی عمل کرد.
سرمایه‌گذاری در فناوری و آموزش
یکی از درس‌های برجسته این بود که نیاز به سرمایه‌گذاری نه تنها در فناوری، بلکه در نیروی انسانی برای مدیریت آن نیز ضروری است. شرکت‌هایی که هم ابزارهای پیشرفته و هم آموزش کارکنان را در اولویت قرار دادند، وضعیت بهتری برای مقابله با تهدیدات امنیت سایبری و مدیریت نیازهای پیچیده رعایت قوانین داشتند.
نقش ارزیابی ریسک‌ها، بیمه و بیمه اسیر
با بازتاب کسب‌وکارها از سال ۲۰۲۴ و آمادگی برای ریسک‌های سال ۲۰۲۵، یکی از مؤثرترین روش‌ها برای حفاظت از عملیات، انجام ارزیابی‌های جامع ریسک و بازنگری در سیاست‌های بیمه‌ای است. ارزیابی‌های ریسک به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهند که آسیب‌پذیری‌ها را شناسایی کرده، از خطرات مالی احتمالی آگاه شوند و استراتژی‌های کاهش ریسک را پیاده‌سازی کنند.
برای شرکت‌هایی که با ریسک‌های پیچیده یا خاص روبرو هستند، بیمه اسیر (Captive Insurance) می‌تواند شکاف‌هایی را که در سیاست‌های بیمه سنتی وجود دارد، پر کند. بیمه اسیر شکلی از خودبیمه‌گذاری است که در آن یک کسب‌وکار شرکت بیمه‌ای خود را برای پوشش ریسک‌هایی که ممکن است هزینه‌بر یا دشوار برای بیمه از طریق روش‌های سنتی باشند، ایجاد می‌کند. در سال ۲۰۲۵، بیمه اسیر به طور فزاینده‌ای مرتبط خواهد بود، زیرا شرکت‌ها به دنبال روش‌های مقرون به صرفه برای مدیریت ریسک‌های مرتبط با تورم، چالش‌های امنیت سایبری و نظارت‌های قانونی هستند.
نتیجه‌گیری
ریسک‌های سال ۲۰۲۴ به کسب‌وکارها یادآوری کردند که نمی‌توانند به راحتی ریسک‌ها را نادیده بگیرند. تورم، تهدیدات سایبری و تغییرات نظارتی نشان دادند که یک رویکرد پیشگیرانه برای مدیریت ریسک ضروری است. در نگاه به سال ۲۰۲۵، چشم‌انداز ریسک همچنان چالش‌برانگیز خواهد بود، اما با استفاده از استراتژی‌های مناسب — از جمله ارزیابی‌های منظم ریسک، بازبینی سیاست‌های بیمه و رویکردهای نوآورانه — کسب‌وکارها می‌توانند خود را برای مقابله با ناآرامی‌ها و ناملایمات آماده کنند.